Noodverordening onthulling Namenmonument: niet kijken vanaf balkon
De gemeente Amsterdam heeft een noodverordening afgekondigd vanwege de onthulling van het Nationaal Holocaust Namenmonument, aanstaande zondag.
Burgemeester Halsema schrijft in een brief aan omwonenden van het monument dat de noodverordening geldt tussen 11.00 en 17.00 uur. In die periode mogen zij niet van een afstand kijken naar de onthulling, bijvoorbeeld vanaf het balkon. Ook moeten ramen en deuren gesloten blijven "om een ongestoord verloop van de onthulling mogelijk te maken", schrijft de burgemeester.
De gemeente wil voorkomen dat het moment van de onthulling per ongeluk of expres wordt verstoord door muziek, hard gepraat of geschreeuw. "Net als tijdens de Nationale Dodenherdenking op 4 mei, is dit een emotioneel moment en we willen dit op ingetogen wijze kunnen onthullen", zegt een woordvoerder. Tijdens de jaarlijkse herdenking op 4 mei is ook een noodverordening van kracht.
Moeizame totstandkoming
Bij de onthulling van het monument zijn enkel genodigden welkom. Acteur en kunstenaar Jeroen Krabbé treedt op als ceremoniemeester. Zijn grootvader Abraham Reiss werd in het vernietigingskamp Sobibor vermoord.
Vanochtend sprak hij in het NOS Radio 1 Journaal onder meer over de moeizame totstandkoming van het monument, waarbij hij het doorzettingsvermogen van initiatiefnemer Jacques Grishaver prees. "Ik was al eerder afgehaakt", zei Krabbé.
In september vorig jaar werd de eerste steen van het monument, dat aan het begin van de Weesperstraat staat, gelegd door een vriendin van Anne Frank. Op elk van de bakstenen staat de naam, geboortedatum en datum van overlijden van een van Nederlandse slachtoffers van de Holocaust. Alle omgekomen 102.000 Joden en 220 Roma en Sinti staan op het monument.
Volgens Krabbé was het de hoogste tijd dat Nederland een dergelijk Holocaustmonument kreeg. "Er is al een klein Namenmonument, in de Hollandsche Schouwburg. Maar daar staan alleen de achternamen van de weggevoerde Joden op. Je weet niet hoeveel personen er achter zo'n naam zitten. Dat zie je op dit monument wel, inclusief leeftijden. Dat is ongelofelijk schokkend. Het wordt zo een meditatieve belevenis die bezinning brengt."
'Zou meteen Urker jongeren rondleiden'
Krabbé reageerde ook op de afschuw over de Urker jongeren die afgelopen weekeinde op straat in nazi-achtige uniformen rondliepen. Op beelden was ook te zien hoe een van de jongeren gekleed in een gevangenisoutfit met Jodenster door de anderen onder schot werd gehouden.
Krabbé zou die jongeren "meteen" rondleiden als hij dat verzoek zou krijgen, zei hij desgevraagd. "Dan kan ik een verhaal vertellen. De onwetendheid vind ik nog erger. Het zou in de algehele opvoeding in ons land zo moeten zijn dat je je hiervan bewust bent. Het is niet iets wat eventjes is gebeurd. Er is een diepe wond gesneden in de Nederlandse bevolking en die is nog lang niet geheeld."
Koning Willem-Alexander onthult zondag het Holocaust Namenmonument in bijzijn van onder anderen demissionair premier Rutte. De NOS zendt de bijeenkomst live uit vanaf 13.15 uur op NPO 1. Na de onthulling wordt er op NOS.nl een special gepubliceerd over het monument.
