Het Gelderse Zetten onder water · Imperial War Museum

Duitsers zetten Betuwe onder water

De Duitsers hebben de dijk bij Elden opgeblazen om met overstromingen de opmars van de Britten te verstoren. Over een lengte van 100 meter stroomt het water van de Rijn de Betuwe in.

Sinds operatie Market Garden is het land tussen de Waal en de Rijn frontgebied tussen de geallieerden in het zuiden en de Duitsers in het noorden. Er wordt al weken hevig gevochten in de Betuwe, met veel slachtoffers en schade als gevolg. Duitse troepen hebben minder materiaal tot hun beschikking en proberen met deze actie de strijd in de Betuwe te winnen.

Grote delen van de Over-Betuwe staan inmiddels onder water. Huizen zijn zwaar beschadigd en in het water drijven boomstammen, fruit en dode dieren.

"Op sommige plekken stroomt het water over de wegen naar het westen. De weinige burgers die zijn achtergebleven verzamelen hun eigendommen in boerenkarren en drijven hun vee naar het noorden via smalle weggetjes naar de spoorweg en dan naar het oosten naar een verzamelpunt bij de bruggen", vertelt de Canadese brigadier Elliot Rodger, die het getroffen gebied bezocht.

De meeste militairen verlaten het eiland met boten, ze vinden het erg vermakelijk.

Canadese brigadier Elliot Rodger

Gelukkig zijn de geallieerde troepen voorbereid op de onderwaterzetting en zijn ze verplaatst naar hoger gelegen stukken. "De meeste militairen verlaten het eiland met boten, ze vinden het erg vermakelijk", zegt Rodger.

"Ook burgers mogen de boten gebruiken. Het enige dat nog boven water staat, zijn de boerderijen waar we positie hebben genomen en een dorpje dat we onder controle hebben. De weg daartussen staat 40 centimeter onder water en het stijgt nog steeds gestaag."

'Manneneiland'

De ondergelopen Betuwe wordt inmiddels 'het manneneiland' genoemd omdat vrouwen, kinderen en ouderen al in november naar het zuiden zijn geëvacueerd vanwege het oorlogsgeweld. Zo'n 4000 mannen wilden blijven voor hun land en vee, naast de mannelijke militairen aan beide zijden. Nu zal een groot deel van hen alsnog het gebied moeten verlaten.

Vanwege de vele regen die er de afgelopen weken is gevallen, was de waterstand al erg hoog. Door de druk ontstaan er scheuren in de dijken, waardoor de Neder-Betuwe ook onder kan stromen.

Het is daarom de vraag of deze actie de Duitsers helpt: als er nog meer dorpen onder water komen te staan, zullen ze er zelf ook last van krijgen.

Opgeblazen gat in de Rijndijk · Nationaal Bevrijdingsmuseum Groesbeek