"Een klein, gammel, houten ding", zo omschrijft een nabestaande de roeiboot die vannacht op de Waal is omgeslagen. De zes verzetsstrijders en onderduikers die aan boord waren, zijn allemaal verdronken. Vermoedelijk heeft de boot het door het winterse weer en de sterke stroming begeven.

De groep probeerde van bezet gebied de oversteek te maken naar Heerewaarden, dat momenteel in niemandsland ligt tussen de Maas en de Waal. De Duitsers in de regio hebben zich teruggetrokken in Fort Sint-Andries, waardoor de route over land is geblokkeerd. Om de bezetters te omzeilen, moesten de mannen maar liefst twee keer de Waal oversteken: een dubbele crossing.

Van zuid naar noord

De vrouw van Drikus van Drunen, de verdronken schipper, vertelt dat haar man in totaal twaalf personen vanuit Hurwenen naar Heerewaarden over zou brengen. "Daartoe moest hij die personen met zijn roeiboot eerst over de rivier de Waal brengen naar het aan de overzijde van de rivier gelegen Heesselt."

Aangekomen in Heesselt, moest de groep te voet naar Varik, terwijl Drikus tegen de stroom in mee zou roeien. Dat ging sneller dan met een boot vol passagiers. "Vanaf Varik uit zou mijn man die personen dan over de rivier brengen naar het aan de andere zijde van de rivier gelegen Heerewaarden", vertelt Johanna.

Op de onderstaande kaart is te zien hoe schipper Drikus van Drunen de dubbele crossing had gepland:

Halverwege hun voettocht naar Varik besloten de mannen dat de kans op ontdekking te groot werd. Hun donkere kleding stak scherp af tegen de sneeuw en aan de overzijde van het water zagen ze het fort waar de Duitsers zich schuilhouden.

Drikus besloot de mannen in groepen terug te varen naar de andere kant van de rivier. Bij de tweede groep ging het mis. Achterblijvers vertellen hoe ze de boot na dertig meter van de oever uit het oog verloren en hulpgeroep hoorden. Met lucifers zijn ze stroomafwaarts gelopen om te zien of ze iemand aan de kant konden helpen, maar tevergeefs.

Een van de mannen die in Heesselt achterbleef, zegt zich tijdens de eerste crossing al onveilig te hebben gevoeld in het bootje: "Het lag erg diep, want ik voelde het water tegen mijn hand opslaan en af en toe kwam er water overheen."

Tussen twee vuren

Het front in Nederland ligt al weken stil aan de Maas en de Waal. De meeste dorpen rondom de grens van Gelderland en Noord-Brabant zijn in de afgelopen weken geëvacueerd en door de strijd in de Ardennen wordt hier relatief weinig gevochten. De rivieren vormen een waterlinie en Duitse en geallieerde soldaten maken aan weerszijden de dienst uit.

Het dorp Heerewaarden, de oorspronkelijke bestemming van de crossers, ligt precies tussen de strijdende troepen in. De Duitsers in het gebied laten zich zelden zien in het dorp. De geallieerden patrouilleren er af en toe, maar hebben Heerewaarden nog niet veroverd.