Geallieerde militairen in Heerlen en Maastricht worden deze maand meerdere avonden getrakteerd op een optreden van Marlene Dietrich. De shows van de Amerikaans-Duitse diva, met de mooiste benen van Hollywood, zijn razend populair bij de manschappen.

Dietrich treedt nu op de stadsschouwburg van Maastricht en bioscoop Hollandia in Heerlen, waar geallieerde militairen geregeld even kunnen ontsnappen aan het oorlogsgeweld. Op haar repertoire staan het melancholische Lili Marleen en het losbandige The boys in the back room, maar ook een optreden met een zingende zaag.

Daarnaast is een telepathiesketch altijd goed voor bulderend gelach: als ze doet alsof ze de gedachten van een aanwezige kan lezen, is het antwoord altijd een gespeeld verontwaardigd "maar dat kan ik niet hardop zeggen!"

Veel van de jonge mannen laven zich vooral aan het feit dat een schoonheid als Dietrich zich zo om hen bekommerd. "Als soldaat ben je, miserabel in de Ardennen, zo anoniem in je uniform. Een worm, alleen een serienummer dat ze op je graf kunnen hangen", legt Dietrichs begeleider kolonel Barney Oldfield uit. "En dan komt deze vrouw en die zegt: 'je betekent heel veel voor mij. Ik wil hier bij jou zijn'. Dat telt."

Wat het droombeeld compleet maakt zijn de hoge hakken en nauwsluitende jurken met pailletten die ze tijdens de optredens draagt. Buiten het theater kiest Dietrich (met de ererang van kolonel) juist voor hetzelfde tenue als de soldaten: legeruniform, kistjes met wollen sokken en lang ondergoed.

Dietrich trok met de oprukkende geallieerden door Afrika, Italië en Frankrijk. Ze staat erom bekend dat ze zich dicht bij het front waagt: in december moest ze nog overhaast het Belgische Eupen verlaten toen de Duitsers het Ardennenoffensief begonnen.

Er zijn meer beroemdheden die langs de soldaten op verlof trekken: komiek Bob Hope, filmster Bing Crosby, zangtrio The Andrews Sisters of de voormalige kindsterretjes Judy Garland en Mickey Rooney. Vorige maand was tapdanser Fred Astaire nog voor enkele shows in Nederland.

In Maastricht werd speciaal voor hem een theater geopend toen de eigenaar hem herkende. Samen met zijn band sliep hij na optredens op veldbedden op het podium, soms dwars door Duitse aanvallen heen.

Eerder vermaakte Astaire bij het paleis van Versailles 5000 militairen. Ze vonden het vooral vermakelijk als hij zijn beroemde tapdanspasjes in legerkistjes uitvoert.

Voor de manschappen die bij Nijmegen gelegerd zijn kwam in dezelfde periode de Frans-Amerikaanse top-entertainer Josephine Baker langs. In een cafeetje in Overasselt zong ze nummers als J'ai deux amours, J'attendrai (het Franse We'll meet again) en Mama.

"Terwijl ze aan het optreden was, ging mijn jongste zus in de kleedkamer kijken", vertelt Henny van Lin, de zoon van de kroegbaas. "Toen Baker klaar was, had Joke haar stola omgehangen. Dat vond ze grandioos. De stola mocht ze houden, Baker had er genoeg."