"Veel meer dan voor militairen van de landmacht is een oorlog voor een vlieger een persoonlijke zaak", meent Harry Guyt over zijn beroep. "Het werk van een oorlogsvlieger is individueel werk."

Precies hoe persoonlijk ondervindt hij nu zijn vliegtuig is neergestort achter vijandelijke linies. Zijn Mosquito-bommenwerper is door Duits afweergeschut geraakt.

"Ons toestel stond in brand. We waren op een hoogte van 25.000 voet en moesten eruit. Erben sprong eerst", zegt Guyt over zijn navigator, die bij de landing onmiddellijk in handen van de Duitsers viel.

"Het toestel was al aanzienlijk gedaald toen ik sprong. Maar er gebeurde iets vreselijks: mijn parachute bleef aan een vleugel hangen. Gelukkig wist ik me los te rukken en kwam ik goed terecht."

Verraden

Guyt weet tot nu toe uit handen van de vijand te blijven. Zijn doel is nu om het oprukkende front in het westen te bereiken. Of hem dat gaat lukken dwars door Duitsland, lijkt twijfelachtig.

Maar Guyt is een doorzetter, bleek al bij de Duitse invasie van Nederland. In mei 1940 overleefde hij bij Den Haag luchtgevechten met Duitse Messerschmitts, waarvan hij er twee wist neer te halen voordat hij zelf crashte. Zijn waarnemer kwam daarbij om, hijzelf raakte lichtgewond.

Omdat hij de strijd wilde voorzetten, maakte Guyt al in het eerste oorlogsjaar plannen om naar Engeland uit te wijken. Een tussenpersoon die hem daarbij zou helpen, bleek echter een agent-provocateur van de Duitsers: Guyt, een mede-officier en de Haagse barones die hen hielp werden opgepakt.

"We zijn erin gelopen als biggen in een vlam", concludeerden de militairen toen ze, zogenaamd op weg naar een watervliegtuig, door een Duitse patrouille werden aangehouden. Guyt kreeg twee jaar tuchthuis, waar hij de tenen van zijn linkervoet kwijtraakte toen hij een zware deur op zijn voet kreeg.

Escape-line door Frankrijk en Spanje

Terug in Nederland raakte hij betrokken bij verzetswerk, maar de wens om weer als vlieger te gaan werken bleef. Vorig jaar slaagde hij er alsnog in naar Engeland te komen, via de 'escape-line' die via België, Frankrijk en Spanje loopt.

Hij kwam veilig in Engeland dankzij dat het netwerk van plaatselijke verzetsstrijders, een Nederlandse pater, lokale 'passeurs' en een berggids die hem in drie dagen tijd door de Pyreneeën loodste. In de afgelopen maanden vloog hij 46 oorlogsmissies, waaronder 15 bombardementen op Berlijn.

Hoewel hij het nu in zijn eentje moet zien te rooien in Duitsland, is hij blij toch zijn steentje te hebben bijgedragen. "Ik heb na het verraad van 1940 wat terug kunnen doen, en dat geeft een zekere voldoening."