"Nederland is volledig in twee stukken verdeeld", noteerde de Canadese kapitein Snell toen hij in de loop van de ochtend zijn tank even buiten Putten aan het IJsselmeer kon parkeren. Operatie Dutch Cleanser, vernoemd naar de bekende allesreiniger, is bedoeld om de laatste Duitse eenheden in Gelderland en Overijssel af te snijden van de hoofdmacht in West-Nederland.

Omdat de Duitsers er alles aan wilden doen om een corridor voor hun terugtocht open te houden, was de strijd om Putten fel. Pas na twee dagen vechten konden de Canadezen het dorp binnentrekken.

"Er leek geen einde te komen aan de stoet Canadese voertuigen die ons dorp binnenkwam", zegt inwoner Willem Knoppert. "De hele middag nog konden we ons vergapen aan de meest vreemdsoortige exemplaren die we ooit hadden gezien."

Vanuit Putten trokken de Canadezen naar het noorden, waar achtergebleven Duitse manschappen vanuit Harderwijk nog per boot probeerden weg te komen over het IJsselmeer. "We voerden wat richtoefeningen uit op de vijandelijke bootjes die probeerden weg te komen", merken de Canadezen droogjes op.

Nadat een boot door een voltreffer was gezonken, werden op de andere schepen snel witte vlaggen gehesen en keerden de vaartuigen terug naar de haven. In Harderwijk worden de Canadezen vanavond getrakteerd op een diner om de bevrijding te vieren.

Hoop en vrees in Putten

In Putten is de stemming bedrukter. Tijdens de festiviteiten sneuvelden nog twee burgers door een tragisch ongeluk. Een Canadese militair liet de mitrailleur van zijn tank per ongeluk afgaan bij het uitdelen van sigaretten en chocolade. Twee vrouwen waren op slag dood.

Bovendien vreest men hier al maanden voor het lot van de bijna 600 mannen die in oktober werden weggevoerd na een aanslag op Wehrmachtofficieren. Een enkeling wist te ontsnappen, maar over het merendeel van hen is nog geen enkel bericht ontvangen.

De achterblijvers hopen dat de bevrijding goed nieuws zal brengen. Knoppert: "Door het dorp heen gaat de vaste veronderstelling dat de tijdens de razzia weggevoerde mannen weer snel naar huis zullen komen."