25 april

Een laatste poging van de Prinses Irenebrigade om nog een stukje van Nederland te bevrijden, is geëindigd in een anticlimax. De Nederlandse militairen maakten vorderingen, maar moesten zich toch terugtrekken.

De Nederlanders waren drie dagen geleden midden in de nacht de Maas overgestoken bij Den Bosch. Het was de bedoeling via Hedel naar Kerkdriel op te rukken terwijl Britse militairen hetzelfde deden vanuit het noordelijkere Alem.

De aanval was opmerkelijk, omdat veldmaarschalk Montgomery net een aanvalsverbod heeft afgekondigd, bedoeld om de Duitsers te paaien voedselhulp toe te staan. Toen hij hoorde van de Brits-Nederlandse Operatie Orange, gaf hij onmiddellijk bevel te stoppen.

Hoewel de Britten inmiddels waren vastgelopen, verliep de Nederlandse opmars voorspoediger. Dat de mannen zich nu weer moeten terugtrekken over de Maas, wordt dan ook gezien als een teleurstelling, zeker omdat er twaalf doden en 39 gewonden zijn gevallen.

24 april

Een speciale editie van verzetskrant Het Parool. Onder de kop 'Uit den greep der nazi's gered' worden tientallen namen gepubliceerd van Nederlandse Joden die begin februari zijn vrijgelaten uit Theresiënstdt. Van Clara J. Arensteyn tot Michael Winkel, van grijsaards tot pasgeboren baby's.

De krant schrijft dat de meeste van de 120.000 Joden die zijn "weggesleept" waarschijnlijk niet meer in leven zijn. Toch: "in deze orgie van uitroeiing en massamoord prijst men zich gelukkig althans de namen van enkelen te noemen".

23 april

Canadese troepen hebben vanuit Groningen de aanval op Delfzijl ingezet. Ze hoopten dat dit laatste stuk bezet gebied van de provincie een makkie zou zijn maar de geallieerden stuiten direct op grote tegenstand.

Havenstad Delfzijl ligt nog geen 40 kilometer van de stad Groningen. Voor de wegtrekkende Duitsers is het gebied belangrijk: ze hopen zo terug te keren naar Duitsland. Ze hebben daarom een groot deel van de route onder water gezet. Vanaf bunkers langs de kust schieten ze op de Canadezen. Het is hen meteen duidelijk: Delfzijl wordt een uitputtingsslag.

=+=+=+=+=+=+=+

Himmler heeft de westerse geallieerden een vredesaanbod gedaan. Via het hoofd van het Zweedse Rode Kruis, graaf Bernadotte, heeft hij voorgesteld samen op te trekken tegen de Sovjettroepen. Volgens Himmler is het een kwestie van tijd voordat Hitler dood is, daarom treedt hij op als interim-leider van nazi-Duitsland.

De SS-leider heeft in het geheim al pogingen ondernomen goodwill te kweken bij de geallieerden, bijvoorbeeld door honderden Joden vrij te laten uit Theresiënstadt en gevangenen uit Ravensbruck te evacueren. Zijn betrokkenheid bij de vernietigingskampen doet hij daarbij af als overdreven.

22 april

Veldmaarschalk Montgomery heeft zijn manschappen in Nederland bevel gegeven geen nieuwe aanvallen op de Duitsers te ondernemen. Door het aanvalsverbod hoopt hij dat voedselhulp aan het bezette West-Nederland snel op gang kan komen. Seyss-Inquart heeft al laten doorschemeren bereid te zijn tot medewerking.

21 april

Sovjet-troepen hebben de buitenwijken van Berlijn bereikt. Gisteren werd de stad al met artillerie onder vuur genomen, vandaag bereikten de eerst tanks van generaal Tsjoejkov de stad. Het Duitse leger opende een tegenaanval, maar was niet in staat de Russen te verjagen. Het is hun bedoeling de stad te omsingelen en dan de strop rond de Duitse hoofdstad aan te trekken. Stalin hoopt dat dit gaat lukken voor 1 mei, de nationale Sovjetfeestdag.

=+=+=+=+=+=+=+

Veldmaarschalk Model heeft kort na de capitulatie van zijn troepenmacht in de Roerpocket zelfmoord gepleegd. Een poging om uit de geallieerde omsingeling te breken was eerder mislukt.

Model was vorig jaar september de tegenstander van Montgomery bij operatie Market Garden. Hij was toevallig in Oosterbeek toen de eerste paratroepen daar landden en was er aanvankelijk van overtuigd dat die het op hem hadden voorzien.

Model wist zich snel te herpakken en zette de succesvolle verdediging van Arnhem op. Later was hij betrokken bij het opzetten van het Ardennenoffensief.

20 april

Amerikaanse troepen hebben na een zware slag van vier dagen Neurenberg ingenomen. De stad geldt als het ideologische hart van nazi-Duitsland, waar de nazi's hun massale propagandabijeenkomsten hielden.

Er waren zware straatgevechten voor nodig om de Duitsers te verslaan, maar na dagen strijd kon de stad worden veroverd.

19 april

De bevrijding van Elburg betekent ook de wederopstanding uit de dood van de Joodse slager van het stadje. Toen Joop Cohen in 1942 moest onderduiken, werd verteld dat hij was overleden. Er was zelfs een vers gedolven graf op de joodse begraafplaats.

In feite zat hij op een steenworp afstand van zijn slagerij ondergedoken, als enige Elburgse Jood die in eigen woonplaats was ondergebracht. Cohens graf werd ondertussen gebruikt door een plaatselijke verzetsgroep als wapenopslag.

Van de 22 Joodse burgers van de stad zijn er 16 gedeporteerd. Toch blijken er, nu de Canadezen Elburg hebben bereikt, meer Joodse onderduikers te zijn geweest. Achttien Joodse kinderen die bij verschillende gezinnen waren ondergebracht mogen nu bijvoorbeeld ongehinderd de bevrijding meevieren.

=+=+=+=+=+=+=+

In Doesburg, vorige week bevrijd na een belegering van twee weken, heeft men NSB'ers publiekelijk gedwongen de aangerichte schade op te ruimen. De mannen moesten, omringd door een joelende menigte en bewapende BS'ers, stenen van de verwoeste Martinikerk en het beschadigde stadhuis ruimen. Zelfs de kleinste kiezels en het gruis van de ingestorte toren moesten ze met hun handen van straat vegen. De mannen werden ook gedwongen te juichen voor de bevrijding.