Bij het vernederen van moffenmeiden zijn in Urk twee mannen neergeschoten. Een waarschuwingsschot van een politieman raakte per ongeluk twee omstanders.

De agent was in een opstandige menigte terechtgekomen met de vrouw die hij begeleidde. Toen hij de trekker overhaalde voor het waarschuwingsschot, stootte iemand tegen zijn arm. De kogel raakte daardoor twee personen.

Eén jongeman werd op slag gedood door een schot in zijn hoofd. Het gaat om de 26-jarige Jan Hakvoort, wiens wegens verzetsdaden opgepakte vader eerder al omkwam in Neuengamme. De 25-jarige Klaas Kapitein werd ook geraakt door de kogel. Het is de vraag of hij dat zal overleven.

Beide mannen werden het huis van de familie Wakker binnengebracht om te verzorgen. De zoon zag ook de verslagen agent zitten. "Hij zat voorover gebogen in de leunstoel in de hoek van de kamer. Met zijn hoofd in zijn handen."

Bevrijding in limbo

Urk verkeert in een vreemd soort vacuüm, niet helemaal bevrijd maar ook niet meer bezet. Drie dagen geleden vertrokken de laatste Duitsers van het voormalige Zuiderzee-eiland, dat nu geïsoleerd in de pas ontgonnen Noordoostpolder ligt. De militairen blokkeerden de haven en sluis en maakten telefoonverbindingen onklaar voordat ze wegtrokken over de dijk.

De geallieerde militairen hebben zich tot nu toe nog niet gemeld in het dorp, dus aanvankelijk keek men de kat uit de boom. Gisteren werden voorzichtig de eerste Nederlandse vlaggen uitgestoken en begon men met het oppakken van collaborateurs.

"Urk is een kleine gemeenschap, dus je weet alles van elkaar", zegt Pieter Gerssen. Volgens hem waren er zo'n tien meiden die het hadden aangelegd met Duitsers. "Wij als jongens hadden natuurlijk een hekel aan hen, omdat ze met de vijand samengingen. Maar ik was het toch niet eens met dat knippen, hoor."

Verdwenen vissersschepen

Urk heeft voornamelijk in de marge van de strijd gelegen deze oorlog. Wel werden er zo'n zeventig vissersschepen gevorderd door de Duitsers en werd Noordzeevisserij onmogelijk na D-day.

Ook spoelden er geregeld lichamen aan van in het IJsselmeer neergestorte vliegtuigen. Het verzet in het dorpje probeerde overlevenden stiekem het land uit te krijgen.

De enige drie Joodse inwoners van Urk hebben de oorlog niet overleefd: marskramer Israël Kropveld, zijn vrouw en kinderen zijn allemaal vermoord in concentratiekampen.