'Interview' met Protasevitsj op Wit-Russische staats-tv: 'Ik respecteer Loekasjenko'
De Wit-Russische staatszender ONT heeft een interview uitgezonden met de gearresteerde journalist Roman Protasevitsj. In het gesprek neemt hij opnieuw de verantwoordelijkheid voor "acties die de openbare orde schenden" en zegt hij president Loekasjenko te respecteren, die als een "man met stalen ballen" heeft gereageerd op de recente onrust in het land.
Het interview is hoogstwaarschijnlijk onder druk afgenomen. De Wit-Russische autoriteiten staan bekend om het publiceren van 'biechtvideo's' van gearresteerde oppositiefiguren, waarin zij spijt betuigen voor hun rol in de oppositiebeweging. Daartoe worden zij gedwongen door politieagenten of de geheime dienst KGB.
De uitspraken van Protasevitsj in het interview met de staatstelevisie staan haaks op zijn verleden als activist en kritisch journalist. Zo zei hij in het gesprek dat de oppositiebeweging grotendeels wordt aangestuurd en gefinancierd door Polen en Litouwen. Bovendien zou de oppositiebeweging gekenmerkt worden door interne conflicten en vooral uit zijn op geld.
Verder somde de gearresteerde journalist alle "coördinatoren" van de protestbeweging op. Een deel van hen zou samenzweren om een staatsgreep te plegen, een scenario waar herhaaldelijk door de Wit-Russische autoriteiten naar wordt verwezen. Er zijn nog "slapende cellen" in het land actief, aldus Protasevitsj.
Ook zei hij dat het interview vrijwillig is afgenomen en dat hij zijn "fouten ermee hoopt recht te zetten". "Ik voel me geweldig, maar ben alleen een beetje verkouden." Hij belooft mee te werken aan alle onderzoeken en zich daarna nooit meer met de politiek te bemoeien.
Een ander opvallend onderdeel van het interview ging over zijn periode in Oekraïne, waar hij zou hebben meegevochten tegen pro-Russische rebellen. De zelfverklaarde Volksrepubliek Loegansk wil daarom dat Protasevitsj wordt uitgeleverd. Daarover zei de journalist: "Ik hoop dat Loekasjenko genoeg vastberadenheid heeft om mij niet te verraden."
Documentaire met wazige beelden
Kort na zijn arrestatie legde Protasevitsj al een verklaring af waarin hij bekende de protesten tegen Loekasjenko mede te hebben georganiseerd. Dat filmpje is naar alle waarschijnlijkheid opgenomen in een gevangenis in Minsk. Op zijn gezicht waren vlekken en mogelijke verwondingen te zien. Volgens zijn vader was zijn neus gebroken.
En gisteren vertoonde de staatszender al een documentaire over de arrestatie van Protasevitsj. Daarin zei hij dat de massale protesten tegen Loekasjenko zijn uitgedoofd en dat de oppositie daarom moet wachten op een beter moment om weer de straat op te gaan.
Zijn ouders zeiden daarna opnieuw dat het hun zoon zich atypisch gedroeg. Ook viel het ze op dat de beelden van Protasevitsj wazig zijn, "misschien om verwondingen te verbergen", terwijl de rest van de documentaire van betere beeldkwaliteit is. Een collega van Protasevitsj zegt dat hij "geforceerd" klonk.
Voorafgaand aan het interview vanavond liet de Wit-Russische mensenrechtenorganisatie Viasna al weten dat het gesprek onder druk heeft plaatsgevonden. Een interview met een gevangene is nooit vrijwillig, stelt de ngo.
'Protasevitsj gevolgd in Griekenland'
In de documentaire werd de indruk gewekt dat de Wit-Russische oppositie zelf van Protasevitsj af zou willen. De makers stellen dat bijna niemand ervan op de hoogte was dat de journalist in het toestel van Ryanair zat, behalve zijn vrienden en collega's. Ook wordt in de documentaire gesteld dat de arrestatie van Protasevitsj al werd gemeld door een adviseur van oppositieleider Tichanovskaja, nog voordat hij daadwerkelijk werd opgepakt.
Het Amerikaanse Vice News meldde vandaag op basis van bronnen bij Griekse inlichtingendiensten dat Protasevitsj, die voor zijn arrestatie in Athene was, dagenlang is gevolgd door een groep mannen met een Russisch paspoort. Eerder zeiden collega's van de journalist al dat hij gevolgd werd door onbekende mensen die foto's van hem maakten.
