Frankrijk maakt zich op voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen van aanstaande zondag. Zo ook de grote industriestad Clermont-Ferrand in het midden van het land, bekend van bandenfabrikant Michelin. Traditioneel was het altijd een socialistisch bolwerk.
Maar nu stijgt de radicaal-rechtse Marine Le Pen hard in de peilingen. En het is maar de vraag of kiezers in linkse steden als Clermont-Ferrand massaal voor Macron zullen kiezen.
Tweede ronde
In Frankrijk moet een presidentskandidaat een absolute meerderheid van de stemmen behalen om president te worden. Als dat in de eerste ronde niet gebeurt, volgt een tweede ronde. Daarin gaat het tussen de twee kandidaten die de meeste stemmen kregen.
Bij de vorige verkiezingen in 2017 stemden veel linkse kiezers in de tweede ronde op Macron om te voorkomen dat Le Pen aan de macht zou komen. Nu lijkt er eerder sprake van een anti-Macron-front. De enige linkse presidentskandidaat die kans maakt op de tweede ronde, Jean-Luc Mélenchon, profileert zich nadrukkelijk als tegenstander van de 'elitaire' Macron.
'Politieke elite'
"Ik merk toch wel dat er fiks wat boosheid is bij de mensen", zegt Philippe Monge van het campagneteam van Mélenchon tijdens het flyeren op straat. "Je voelt sowieso de spanning, al uiten mensen die niet in woede. Ze zijn echt bezorgd, want ze krijgen het echt voor hun kiezen." Daarmee doelt hij op de inflatie, die sinds de Russische inval in Oekraïne ook in Frankrijk hard stijgt.
"Maar er is nog iets veel belangrijkers", zegt Monge. "De manier waarop de politieke elite, dus Macron, de mensen benadert. Die minachting en dat vernederende wordt steeds merkbaarder." Macron voerde nauwelijks campagne en hield slechts één verkiezingsbijeenkomst, naar eigen zeggen omdat hij het druk had met de oorlog in Oekraïne. Meer leek enkele weken geleden ook niet nodig, want hij stond op winst. Veel Fransen waren tevreden over de aanpak van de coronacrisis en van de oorlog in Oekraïne.
Veel linkse kiezers steunen nu Mélenchon. Dat is zorgelijk voor Macron. Want alles lijkt erop dat deze grote kiezersgroep Marine Le Pen in de tweede ronde niet gaat tegenhouden.
Benzineprijs omlaag
Op straat in Clermont-Ferrand is de woede voelbaar. "Macron houdt alleen van de rijken, niet van de arbeiders", zegt een man bij het station. "Wij arbeiders houden niets over. Alles is duurder, het eten, de huur. Van 1200 euro kunnen we niet rondkomen."
"Ik ben helemaal niet tevreden." zegt een vrouwelijke kiezer, die zegt 'anti-Macron' te gaan stemmen. "We wachten al vijf jaar om van president te veranderen."
Ondertussen profileerde Le Pen zich al vroeg in de campagne als de kandidaat die de achteruitgaande koopkracht van de Fransen aan zou pakken. De prijzen van onder andere elektriciteit en benzine gaan omlaag als zij wordt verkozen, beloofde ze. En, ook niet onbelangrijk: ze trok in tegenstelling tot Macron wél maandenlang het land door om stemmen voor zich te winnen.
"We kunnen niet uitsluiten dat ze gaat winnen", zegt Mathias Bernard, hoogleraar moderne geschiedenis aan en directeur van de Universiteit van Clermont-Ferrand. "De populistische thema's die haar het imago van een extremist gaven, worden nu aangepakt door een andere presidentskandidaat, Eric Zemmour. Dat heeft haar de gelegenheid gegeven om het over het échte populisme te hebben: de sociale thema's."
