Het Groningse dorp Holwierde ligt in de vuurlinie · Groninger Archieven

Gijzeling in kerk Holwierde

Voor de tweede keer in een week tijd hebben de Duitsers tientallen inwoners van het Noord-Groningse dorpje Holwierde opgesloten in een kerk. De situatie in het dorpje vlak bij Delfzijl is bijzonder gespannen. Al dagen wordt er om het gebied gevochten.

De Canadezen hoopten dat ze na de slag om Groningen de regio rondom Delfzijl makkelijk konden veroveren. Het tegendeel is het geval. De Duitsers bieden veel tegenstand. Dat ondervindt men in Holwierde aan den lijve.

Het dorp zelf is in tweeën gedeeld. Aan de ene kant zitten de Canadezen, aan de andere kant de Duitsers. En nu hebben de Duitsers het gevoel dat er in hun deel een Canadees verborgen zit. Huizen worden doorzocht en vijftig mannen worden tegen de muur gezet om gefusilleerd te worden.

Dat gebeurde uiteindelijk niet, wel werden ruim twintig personen opgesloten in de kerk. Daar liggen ook de lijken van twee omgekomen Duitse soldaten. In de kerktoren zat een observatiepost en de geallieerden hebben de twee mannen die daar zaten gedood.

NSB-burgemeester

Een paar dagen geleden zat er ook een groep mannen gevangen in de kerk. NSB-burgemeester Klaas Bontsema - gehuld in een Duits uniform en aan zijn arm een vriendin - vertelde de gegijzelden vanaf de kansel dat vluchten geen zin had. Ze zouden direct gedood worden.

De volgende ochtend was de stemming iets beter. Drie gevangenen mochten naar huis om te gaan melken. Later kon iedereen weer naar huis.

Vluchtroute

De gevangenen die nu in de kerk zitten, hopen dat zij morgen ook weer worden vrijgelaten. Al beseffen heel goed dat de spanning oploopt. De Duitsers beseffen dat zij ook dit stuk van de provincie gaan verliezen.

Vanuit Friesland en Groningen proberen de verslagen soldaten weg te komen via Delfzijl. Met bootjes over de Dollard vluchten ze naar Emden in Duitsland.

Voor de inwoners van Noord-Groningen zijn de druiven zuur. In de rest van de provincie wordt al flink feest gevierd. Hier is het nog volop oorlog. Hele dorpen zijn ontruimd. En er vallen nog elke dag doden: burgers, Canadezen en Duitsers.